TÜSSİDE ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile işbirliğinde yürütülen “Kırmızı Et Üretim ve İşlenmesinde İşbirliği Süreçlerinin Analizi Projesi” kapsamında iyi uygulama örneklerini yerinde görmek için “Yurtdışı Teknik Çalışma Ziyaretleri” 18-25 Ekim 2017 tarihlerinde Hollanda ve Almanya’da gerçekleştirildi. Hayvancılık ve hayvancılık ekosistemi içindeki işbirlikleri açısından öne çıkan ülkelerden olan Hollanda ve Almanya’nın kooperatifleri, sektörel gıda kümelenmeleri, araştırma kuruluşları ve üniversitelerini, üretici birliklerini, teknoloji ve araştırma merkezlerini yerinde görüldü. İlgili yapıların kurduğu işbirliği ekosistemlerin Erzurum ili ve Hinterlandındaki uygulanabilirliğini değerlendirildi. Ziyarete Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı proje ekibi, TÜSSİDE proje ekibi ve sektör uzmanlarından oluşan teknik komite üyeleri katıldı.
Programın ilk gününde öğleden önce Honselersdijk’te bulunan kooperatif şirketi Royal Flora Holland ziyaret edilerek, kurum bünyesinde bulunan borsa yapısı incelendi ve Borsa oluşumunda dikkat edilmesi gereken hususlara ilişkin olarak görüş alışverişinde bulunuldu. Hollanda’yı tarımsal alanda ve çiçekçilik sektöründe öncü bir ülke haline getirmek misyonu çerçevesinde pazarlama, markalaşma ve ticarileştirmeyi sağlamak adına üreticiler ile alıcıları aynı çatı altında buluşturan bu yapı incelenerek işbirliğine yönelik bilgi toplandı, borsa stratejilerinin ve üyeler arasındaki işbirliği süreçleri gözlemlendi.
Öğleden sonra ise Süt, et ve sperma üretimi yapan entegre bir çiftlik olan K.I. SAMEN ziyaret edildi. Aile işletmesinin ziyaret edilmesi ile birlikte üretim süreçleri tespit edildi, markalaşma stratejilerinin ve pazarlama faaliyetlerinin nasıl gerçekleştirildiği ile ne tür destekleme modellerinden faydalandıkları araştırıldı.
Programın ikinci günü öğleden önce çiftçilerin örgütlenmesi konusunda danışmanlık hizmeti veren Agriterra firması ile görüş alışverişinde bulunuldu. Bu firmanın dünya genelinde yaptıkları çalışmalar hakkında bilgilen edinildi, az gelişmiş ve yeni gelişmekte olan ülkelerdeki kooperatif/birliklerin kuruluşu ve yönetimini nasıl organize ettikleri incelendi. Ayrıca kooperatiflere özgü kurumsallaşma modellerinin uygulanabilirliği değerlendirildi.
Öğleden sonra ise Barendse ailesinin 2007 yılında başlattıkları ve 10 yıldan kısa bir süre içerisinde modern, sürdürülebilir ve çevre dostu yöntemlerin kullanıldığı Dünya’nın en büyük turuncu biber serasına dönüşen girişimleri Bezoek Agriport ziyaret edildi. Ziyaret sırasında kümelenme yaklaşımı ile Agriport7’de faaliyete geçen diğer sera ve tarımsal işletmelerle birlikte ortak marka yaratma ve seralardan elde edilen fazla elektriğin yakında bulunan Microsoft Data Center’a ortak pazarlama süreci ile aynı sektörde yer alan girişimciler arasında yenilikçiliğin nasıl bir sinerji oluşturabileceğinin, topluma yaratacağı katma değerin ve inovasyon ekosisteminin bölgedeki yaşam kalitesine katkısı hakkında bilgi alındı.
Programın üçüncü günü öğleden önce, Hollandalı çiftçilerin çatı organizasyonu olan LTO’nun gerçekleştirdiği lobi faaliyetleri hakkında bilgi alındı, sektördeki çiftçilerin yaşadığı sorunlar ve bunlara yönelik olarak geliştirilen çözüm önerileri ile birlikte kalite standartlarının nasıl oluşturulduğu yerinde incelendi.
Öğleden sonra ise Hollanda’daki yatırım ortamı, KOBİ’lere yönelik bölgesel ve ulusal destekler, yerli ve yabancı firmalara sunulan hizmetler ve bölgesel kümelenmeler ile ilgili bilgi almak amacıyla Rotterdam Başkonsolosluğu ve Ticaret Ataşeliği ziyaret edildi. Hollanda’da üreticilere yönelik pazarlama kanallarının çeşitliliğinin nasıl sağlandığı ve kırsal ile kent arasındaki gelişmişlik farklarının nasıl ortadan kaldırıldığına yönelik bilgiler alındı.
Programın 4. Günün de Gouda’da yer alan ziyaret edilip peynir üretim süreçleri yerinde gözlemlendi. Aile işletmesinin markalaşma stratejileri hakkında ve Gouda bölgesinde üreticiler arasında işbirliği faaliyetleri hakkında bilgi alındı.
Programın bir sonraki günü ziyaretler için Almanya’ya geçildi ve Bielefeld’de bulunan Food Processing Initiative adlı gıda kümelenmesi ziyaret edildi. Gıda kümesinin gerçekleştirmiş olduğu faaliyetler, üyelik sistemi, yönetişim yapısı, kurulma aşaması hakkında bilgiler alındı. İnovasyon konusunda küme üyelerinin nasıl ortak hareket ettiği, kuruluş aşamasındaki motivasyonun nasıl sağlandığı, ne tür zorluklarla karşılaşıldığı ve bunların üstesinden nasıl gelindiği gibi hususlara yönelik bilgiler alındı.
Programın devamında Lemgo’da bulunan hayvancılık ve tarım sektörü araştırmalarında Almanya’nın önemli üniversiteleri arasında sayılan Ostwestfalen-Lippe Universitesi ve bu üniversitede bulunan araştırma merkezi; Alman Gıda Teknolojileri Enstitüsü (DIL) ziyaret edildi. Üniversite ve araştırma merkezi tarafından uluslararası düzeyde gerçekleştirilen projeler hakkında bilgiler alındı ve araştırma sonuçlarının ticari değere dönüşmesi, değer yaratma süreçlerinin işleyişi yerinde incelendi Bununla birlikte girişimciliği ve yenilikçiliği destekleyen öğrencilere, start-uplara, KOBİ’lere, büyük tarımsal firmalara yönelik programlarıyla ve Türkiye’deki bağlantılarıyla ilgili ne tür faaliyetlerin yürütüldüğü hakkında bilgilendirmede bulunuldu. DIL tarafından sunulan hizmetler detaylı incelendi; üniversite, kuluçka merkezi ve hızlandırıcı, parktaki firmalar, kümelenmeler ve teknoloji merkezi arasındaki ilişkilerin nasıl yönetildiği ve uluslararası işbirliği süreçleri hakkında bilgiler alındı. Son olarak DIL ve Vechta Üniversitesi işbirliği ile yürütülmekte olan Aşağı Saksonya Gıda Endüstrisi Yetkinlik Merkezi (Nieke)’nin gerçekleştirdiği faaliyetler, atölye çalışmaları, başlatılan araştırma projeleri hakkında bilgilendirme sunumu yapıldı.
Programın son gününde FoodRegio adlı gıda kümelenmesi ziyaret edilerek Erzurum ili ve hinterlandında kurulabilecek olası gıda kümelenmesi organizasyonuna yönelik bilgi toplandı. Küme stratejilerinin ve üyeler arasındaki işbirliği süreçleri incelendi ve küme oluşumunda dikkat edilmesi gereken hususlara ilişkin görüş alışverişinde bulunuldu.