Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun, en az gelişmiş ülkelerin bilim, teknoloji ve inovasyon kapasitelerinin güçlendirilmesi hedefine yönelik, Uluslararası Teknoloji Bankası’nın Türkiye’de kurulmasını onayladığını bildirerek, “Genel merkezi Türkiye’de olacak banka, Birleşmiş Milletler (BM) önderliğinde ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) koordinasyonunda faaliyetlerine gelecek yıl başlayacak. Sayısı 48’i bulan en az gelişmiş ülkelere bilimsel ve teknolojik işbirlikleri ile fikri mülkiyet altyapısı oluşturulması süreçlerinde rehberlik edecek” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakanlığı döneminde, 2011 yılında katıldığı Birleşmiş Milletler (BM) En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ) Konferansı’nda, en az gelişmiş ülkelere yönelik olarak bir taahhüt paketi açıkladığını hatırlatan Özlü, pakette bilim ve teknoloji alanlarına ilişkin taahhütlerden birinin de söz konusu ülkeler için “teknoloji bankası” rolü üstlenecek uluslararası bir merkez kurulması olduğunu söyledi.
Bankanın İki Temel Ayağı Var
Yaklaşık yarısını Müslüman ülkelerin oluşturduğu en az gelişmiş ülkelere yönelik kurulacak Uluslararası Teknoloji Bankası ile TÜBİTAK’ın da bu ülkeler için gerçekleştirilecek çalışmalarda önemli rol oynayacağına işaret eden Bakan Özlü, Türkiye’nin Gelişen Sekiz Ülke (D-8) içinde üstlendiği rolle birlikte, Uluslararası Teknoloji Bankası’na ev sahipliği yapmasının, en az gelişmiş ülkeler ile D8 ülkeleri arasında da iş birlikleri oluşturulmasını tetikleyeceğine dikkati çekti. Bakan Özlü, “Bu durum, D8 ülkeleri tarafından geliştirilen teknolojilerin bu sayede en az gelişmiş ülkeler ile de paylaşılabilmesi ve bütün ortaklara kazanç sağlayacak iş birlikleri kurulması aşamasında önemli paya sahip olacak” dedi.
Uluslararası Teknoloji Bankası’nın iki temel ayaktan oluşmasının kararlaştırıldığını bildiren Özlü, şu bilgileri verdi: “Bunlardan biri Bilim, Teknoloji ve Yenilik Destekleme Mekanizması; diğeri ise Fikri Mülkiyet Bankası olarak açıklanmıştır. Banka, bu mekanizmaları aracılığıyla sayısı 48’i bulan en az gelişmiş ülkelere bilimsel ve teknolojik iş birlikleri ile fikri mülkiyet altyapısı oluşturulması süreçlerinde rehberlik edecek. Uluslararası Teknoloji Bankası’nın gerçekleştireceği çalışmalarda, BM tarafından açıklanan ‘2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ odak noktası olacak” diye konuştu.
TÜBİTAK TÜSSİDE Kampüsünde Kurulması Planlanıyor
Bakan Özlü, Gebze’deki TÜBİTAK Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü (TÜSSİDE) kampüsünde kurulması planlanan Uluslararası Teknoloji Bankası’nın işleyişi hakkında şunları söyledi:
“Uluslararası Teknoloji Bankası’nın en kritik işlevi, kapasite geliştirme olacak. Banka faaliyete geçtiğinde öncelikle en az gelişmiş ülkeler ‘ihtiyaç analizi’ yapılacak ve eksikleri doğrultusunda hizmet sunulacak. Söz konusu ülkelere bilim ve teknoloji politikalarının geliştirilmesi, uygulanması, yönetişim mekanizmalarının kurulması konusunda eğitim ve destek verilecek. Ülkelerin karşılaştıkları fikri mülkiyet engeline bankanın bileşenlerinden olan Fikri Mülkiyet veya Patent Bankası ile çözüm bulunacak”
Özlü, bankanın bir diğer işlevinin ise “uluslararası bilimsel yayınlara erişimin kolaylaştırılması” olduğuna işaret ederek, TÜBİTAK’ın bu süreçteki rolüne dikkati çekti. Söz konusu ülkeler ile ortak araştırmalar yapılması ve ihtiyaç duyulan konularda birlikte çalışılması gerektiğinin altını çizen Özlü, “Zaten TÜBİTAK bilimsel iş birliklerini fonluyor. İleride en ideal model bu olacak. Dünyadaki gelir adaletsizliğinin, kalkınma düzeylerindeki büyük farklılıkların azaltılması yönündeki bu önemli çabalara, Türkiye’nin de katkı vermesi en büyük amacımız” diye konuştu.
